Gaziantepli olmanın şehircilik açısından çok önemli olduğunu dile getiren Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Ergün Özuslu, “Biz Gaziantep'te büyüdük ve yetiştik. En ücra sokağındaki yapıyı bile şehircilik açısından iyi biliriz“ diyor. Şehrin imar planlaması konusunda belediyelerin büyük bir sorumluluk taşıdığını kaydeden Özuslu, imar planlarına uygun yapılaşmanın modern şehirler için şart olduğunun altını çiziyor., Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Ergün Özuslu ile Gaziantep'in şehircilik planlaması, imar yapısı ve inşaat sektörü üzerine güzel bir söyleşi gerçekleştirdik. Şehri her yönüyle tanımanın; bu görevi en iyi şekilde yapmak açısından önemli olduğunu dile getiren Ergün Özuslu, Gaziantep'i, imar planlarını, inşaat sektörünü ve daha bilmek istediğiniz her şeyi sizler için anlattı., Gaziantepli olmanızın Gaziantep'te il müdürlüğü yapmanızda sağladığı avantajlar var
Gaziantepli olmanın şehircilik açısından çok önemli olduğunu dile getiren Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Ergün özuslu, "Biz Gaziantep'te büyüdük ve yetiştik. En ücra sokağındaki yapıyı bile şehircilik açısından iyi biliriz" diyor.
Şehrin imar planlaması konusunda belediyelerin büyük bir sorumluluk taşıdığını kaydeden özuslu, imar planlarına uygun yapılaşmanın modern şehirler için şart olduğunun altını çiziyor. Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Ergün özuslu ile Gaziantep'in şehircilik planlaması, imar yapısı ve inşaat sektörü üzerine güzel bir söyleşi gerçekleştirdik. Şehri her yönüyle tanımanın; bu görevi en iyi şekilde yapmak açısından önemli olduğunu dile getiren Ergün özuslu, Gaziantep'i, imar planlarını, inşaat sektörünü ve daha bilmek istediğiniz her şeyi sizler için anlattı.
Gaziantepli olmanızın Gaziantep'te il müdürlüğü yapmanızda sağladığı avantajlar var mı?
Gaziantepli olmak özellikle şehircilik açısından çok önemli. çünkü biz Gaziantep'te büyüdük, yetiştik. En ücra sokağındaki yapıyı bile şehircilik açısından iyi biliriz. Kentsel dönüşüm ile ilgili yasa taslağı da şu anda mecliste görüşülen önemli konular arasında. Bu konu ile ilgili çalışmalar tamamlandığında Belediyeler ve il müdürlüğümüz üzerinden kentsel dönüşüm projeleri başlayacak. Biz de müdürlük olarak bu uygulamaların içerisinde olacağız. Bu yönden düşündüğümüzde şehrimizi tanıyan bir müdürün bu alanda görev yapması büyük bir önem ve avantaj sağlıyor. Şehrimizin nerelerinde sorun var? Nerelerinde kentsel dönüşüm başlamalı? Nasıl uygulama yapılmalı? Coğrafik yapısı ve ekonomik durumu nasıldır? Bunları çok iyi bildiğimiz için ekibimizle beraber bu projelere öncülük yapıp belki de Türkiye'de bir ilki Gaziantep'te uygulamayı düşünüyoruz.
Şehri tanımak bu görevi yapmak için önemli midir?
Kesinlikle gerekli ve önemli olduğunu düşünüyorum. Bunun şehircilik boyutunun dışında bir de çevrecilik boyutu var. çevre boyutu multi disiplinel ve uzmanlık gerektiren bir bilim dalı. Siz şehrinizdeki sosyal yapıyı, ekonomik durumu, vatandaşın yaşam tarzını, alışkanlıklarınız bilmeden hem çevresel hem de şehircilik açısından bu uygulamaları yaparsanız bunlar yere tam oturmaz. Masanın bir bacağı kırık olur. Bu yüzden halkı iyi tanımak ve müdürün o ilin vatandaşlarından birisi olması büyük önem arz ediyor.
Müdürlüğünüzün faaliyet alanlarından bahseder misiniz?
Müdürlüğümüz 648 sayıl kanunun kararnamesi ile kuruldu. Bu kararname ile birlikte bize Çevre ve Şehircilik alanlarında yeni bir yapılanma getirdi. Eskiden müdürlüğümüz çevre ve Orman Müdürlüğü adı altında faaliyet gösteriyordu. Orman bölümü ayrıldı ve o bölüm orman ve su işleri bakanlığı altında faaliyet göstermeye başladı. Bizim çevre bölümü ise Bayındırlık ve İskân Bakanlığına bağlandı ve adı da Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü oldu. Bu müdürlük adı altında hali hazırda 9 tane şube müdürlüğümüz var. Bu şube müdürlüğünü sayacak olursak Yapım Şubesi, İmar İskân ve Kooperatif Şubesi, Yapı İşleri Şubesi, İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Şubesi, çevre Yönetimi Şubesi, çevre İzinleri Şubesi, çevre Denetimleri Şubesi, çET ve Planlama Şubesi, Tabiat Varlıklarını Koruma Şubesi.
Şehir imar yapısı ile ilgili çalışmalarınız nelerdir?
Bakanlığımızın talimatları doğrultusunda, belediyelerin imar plan tadilatlarını inceleyip bakanlığımıza rapor halinde sunuyoruz. Ayrıca 644 ve 648 sayılı kuruluş kararnamelerimizde kentsel dönüşüm çalışmaları aşamasında belediyelerce çözülemeyen imar plan çalışmaları belli bir süre sonunda müdürlüğümüz tarafından resmen yapılacak. Ayrıca şehirde imar planı ve ruhsat eklerine aykırı bir yapı kararnamemiz de var. Bunların düzenlenmesi konusunda yeni yetkiler verilmesi gündemde. Ayrıca bizim yine yapı denetimle ilgili çok önemli bir işleyişimiz var. Kentsel dönüşüm projelerinin işleyişi ile ilgili alt yapı ve kentsel dönüşüm çalışmaları genel müdürlük tarafından bize dönüşecek. İller Bankası'nın alt yapı hizmetlerinin bir kısmı bize devredildi. Şimdi onun yasal düzenlemelerini bekliyoruz. Valiliğimizin imarla ilgili şikâyetlerine yine biz bakıyoruz. Şehrimizde yapılan imar yapılanmaları Büyükşehir Belediyesi tarafından onaylanıyor, onaylandıktan sonra bize geliyor. Biz de onların arşivlenmesini yapıyoruz, incelenmesini gerçekleştiriyoruz.
Genelde imar çalışmalarınızda belediyelerle birlikte hareket ediyorsunuz. Belediye ile bu konuda nasıl bir istişarede bulunuyorsunuz?
Bizler ortak çalışma alanlarımızın bulunması hesabı ile sürekli belediyelerimizle irtibat içerisindeyiz. Teknik personellerimiz oranın teknik personelleri ile sürekli istişare halindeler. Fikir ve bilgi alışverişleri oluyor. Yapı denetim Gaziantep için çok önemli. Bu uygulamaların sorunsuz ve sağlıklı gelişebilmesi için, özellikle de yapı stoğunun sağlıklı gelişmesi için yapı denetimine çok önem veriyoruz. Müdür olarak atandığım günden bu yana ekibimizle birlikte çok sağlık bir şekilde yapı denetim sistemi kurmak için çalışıyoruz. Ve yaptığımız denetimlerde, yapı denetim firmalarının, bürolarının ve projelerinin, şantiyelerinin incelenmesine önem veriyoruz. Bu konuya özellikle azami dikkat gösteriyoruz. Kanunla beraber bu yıl ruhsatlı ustalık görevi de başladı. Artık inşaatlarda yetki belgesiz usta çalışamayacak. Ne demek bu? Bir formasyona, eğitime sahip olan kişiler inşaatlarda çalışabilecek. Yani sertifikalı işçi çalıştırılacak. 2015 yılından itibaren belgesi olmayan işçiler inşaat sektöründe çalışamayacaklar. Aynı zamanda müteahhitler içinde de yetki belgesi getirildi. Müteahhitler kayıt oluyorlar ve bizden bu belgeyi alıyorlar. Yetki belgesi ve numarası olmayan müteahhitler de faaliyet gösteremeyecekler. İnşaat ruhsatı alamayacaklar. Bununla ilgili düzenlemelerimiz devam ediyor.
Gaziantep'in imar yapısını değerlendirir misiniz?
Gaziantep'te imar planları 1960'ta yapılmaya başlanmış ama bu planların da başarılı uygulamalar olduğu söylenemez. Ama son zamanlarda yapılan imar tadilatlarıyla birlikte düzelmeler de başlamış. Ama yine de görüyoruz ki Gaziantep'te imar yapılanmasında bir problem var. Bütün meslek grupları, meslek odaları da bu imar planlarındaki yanlışlıkları dile getiriyorlar. Biz de bu imar planlarında bir yanlışlık olduğunu düşünüyoruz. Şehrimize hitap edebilen, coğrafyası ile uyumlu, özellikle yolları geniş olan, bina stoklarının daha az, yeşil alanlarının, park alanlarının, çocuk alanlarının bol olduğu, geniş meydanların olduğu yerler olması gerekiyor. Bu noktada bir takım düzenlemeler yapılabilirse şehrimizin imar yapılanmasının başarıyı yakalayacağına inanıyoruz.
Gaziantep yeşil alanı çok az olan bir şehir. Bununla ilgili ne gibi çalışmalar yapıyorsunuz?
Gaziantep orman bakımından Türkiye ortalamasının altında bir şehir. İklimsel şartların da orman oluşumunu güçleştirmesi bunda önemli bir etken. Orman ve Su İşleri Bakanlığı da bu konudaki faaliyetlerini gün geçtikçe arttırıyor. Evet, Gaziantep'in yeşil bir görüntüsü yok. Google Earth'ten baktığınızda Gaziantep'i bir beton yığını olarak görüyorsunuz. Şehrimizin ortasından geçen Alleben deresi ve onunla beraber gelişen 100. yıl parkının şehrimiz için büyük bir önemi var. Şunu da söyleyebiliriz ki; çimen yapıp, çim alanlarını geniş tutmak yeşil alan yapmak değildir. Asıl yeşil alan ağaç sayısının arttırılmasıdır. Bir şehirde asıl yeşilliği oluşturan ya da oksijen miktarına etki yapan en önemli etkenler bitki ve ağaçlardır. Şehrimizdeki ağaç sayısını arttırmamız gerekiyor. Bunun için de sürekli ağaç dikmeliyiz. Halkımızı ağaç dikimi konusunda bilinçlendirmeliyiz. Yol kenarlarında özellikle çok fazla suya ihtiyaç duymayan bitkiler, ağaçlar dikebiliriz. Bu konu ile doğrudan ilgili birimler belediyelerdir. Bu nedenle de bu konuda çok müdahil olamıyoruz.
Sıvı atık ve katı atıklarla ilgili işleyiş nasıl?
Biliyorsunuz ki evimizden, iş yerimizden farklı atıklar çıkıyor. Nedir bunlar? Evsel atık dediğimiz gıda atıkları, ambalaj atıkları ve kanalizasyona verilen sıvı atıklar. Sıvı atıklar zaten kanalizasyon yolu ile arıtma tesislerine gidiyor. Arıtma tesislerine atıldıktan sonra uygun alıcı gruplara deşarj ediliyor. Bunlar nerelerdir? Şehrimizde GASKİ'ye ait olan 3 tane arıtma tesisi var. Onun haricinde bazı beldelerimizde arıtma sistemleri mevcut. Şu anda Gaziantep; arıtma ve evsel atıklar konusunda iyi bir konumda. Ancak katı atıklarla ilgili uygulamalarda bazı eksiklikler var. Evimizden çöplerimiz belediyeler tarafından toplanıyor ve düzenli bir şekilde depolama yerine gidiyor. Hatta oradan çıkan metan gazı ile elektrik enerjisi üretiliyor. Bu çok güzel bir uygulama. Ancak ambalaj atıklarına baktığımızda Şahinbey ve Şehitkâmil ilçelerimizde bu konuda yeterli çalışmaların olmadığını görüyoruz. Nedir bu? Evlerimizde şunun olması gerekiyor; ambalaj atıklarının ve evsel atıkların ayrı biriktirilmesi gerekiyor. Tabi belediyelerin de aynı şekilde ayrıştırması şart. Eğer biz ambalaj atıklarımızı günlük evsel atıkların içerisine karıştırırsak bunların tümünü toprağın altına gömmüş oluruz. Bu ambalaj atıkların ekonomik değeri çok fazla. Bunu toplayan geri dönüşüm tesisleri var. İlimizde şu anda 7 tane toplama ve ayırma tesisi, 22 tane geri dönüşüm tesisi var. Ama ne yazık ki Nizip, İslâhiye, Nurdağı, Yavuzeli, Karkamış, Oğuzeli ilçelerimizde kaynakları toplama çalışması yapılmıyor. Belediyelerimizin bu konu ile ilgili çalışma içerisinde olduklarını duyuyoruz. Pek yakında belediyeler bu eksikliklerini gidereceklerdir diye umuyoruz.
Müteahhitler şehrin yapılanmasında etkin rol oynayan meslek grupları. Yanlış bir yapılanma olmaması için müteahhitler nelere dikkat etmeli?
Belediyelerin imar planlamaları tabi ki önemli. öncelikle imar planlarına uygun yapılaşma şart. Sosyal donatıları, yeşil alanı olan, belediyelerin yönetmeliklerle belirlenmiş imar uygulamalarına uyumlu binalar yapılması büyük önem arz ediyor. Herkes kendi bildiğine göre bir imar çalışması yaparsa yanlış yapılarla karşılaşılır. Bu sebeple belediyelerin, yönetmeliklerin, kanunların belirlemiş olduğu konulara riayet etmesi gerekiyor.
Müteahhit, belediye ve yapı denetimi arasındaki ortak bir koordinasyon kurulmasıyla ilgili neler söyleyeceksiniz?
İlimizde geçmiş dönemlerde bu koordinasyon tabi ki eksikti. Bizim de göreve başlamamızla beraber bu koordinasyonu çok iyi sağlamaya başladık. Gerek müteahhitlerle gerek belediyelerimizle gerekse de kurumumuz nezdinde problemlerin çözümü sağlanıyor. İmar planlarının düzgün olması ve uygulanması konusunda müteahhitlerimizin de her türlü görüş ve önerilerine açık olduğumuzu belirtiyor ve ilişkilerimizi sıkı tutuyoruz. Yaptığımız uygulamalarda sivil toplum kuruluşlarının fikirlerini değerlendiriyoruz ve onlara değer veriyoruz. O noktada sürekli bu üçgen içerisinde iş birliği halinde çalışmalarımıza devam edeceğiz.
Şehrin kentsel dönüşüm projeleri hakkında TOKİ ve belediyelerle ortak hareket ediyor musunuz? Bu konuda ne gibi çalışmalarınız oldu?
Şu anda bu konu ile ilgili kanunun çıkmasını bekliyoruz. Kentsel dönüşüm kanunu çıktığında, bu kanunun taslağına göre öngörülen düzenleme ile ilgili idare; belediyeler, TOKİ ve kurumumuz arasındaki iş birliği ile gerçekleşecek. Bakanlığımız müdürlüğümüze yetki verdiği takdirde biz o yetkiyi kullanmaya hazırız. Bu konuyla ilgili hizmet verecek ekiple ilgili alt yapıyı da oluşturuyoruz. Kentsel dönüşüm için müdürlüğümüz hazır. Bu konuda belediyelerimizin çalışmalarını yakinen takip ediyoruz. Onlarla iş birliği halinde çözüm önerilerini yerinde bizzat takip ediyor ve içinde yer alıyoruz.
Müteahhitlerimize ne gibi tavsiyeleriniz vardır?
Müteahhitlik, çok geniş ve önemli bir alan. Bunun belediye ayağı var, ekonomik ayağı var, kurumlar açısından bizimle ilgili olan ayağı var. öncelikle biz yapı denetim kanuna uyulmasını bekliyoruz. Yetki numarası almayan müteahhitlerimizden bu numaraları almalarını istiyoruz. Aynı zamanda müteahhitlerle ilgili değişik çözüm önerilerimiz olacak. Bunların bir an evvel gerçekleşmesi kentimiz için olumlu sonuçlar doğuracaktır. Sorunlarını bizimle paylaşırlarsa en azından onlara çözüm önerilerinde bulunabilir, yardımcı olabiliriz. Kendilerinin bizlere sunduğu fikirleri, önerileri ve sıkıntılarını ilgili bakanlıklara yetkililere sunabilir, onları yönlendirebiliriz.